41 χρόνια «ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ»!

Κορυφαία στιγμή της αντιδικτατορικής δράσης ήταν η εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973. Ουσιαστικά προανήγγειλε την πτώση της χούντας των συνταγματαρχών, που είχε επιβληθεί από τις 21 Απριλίου 1967 στη χώρα.

Η αντίστροφη μέτρηση του καθεστώτος της στυγνής δικτατορίας άρχισε λίγους μήνες νωρίτερα από το Νοέμβρη, το Φεβρουάριο του ’73.

Στις 14 του Φλεβάρη ξεσηκώθηκαν οι φοιτητές του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και συγκεντρώθηκαν στο χώρο του Ιδρύματος.

Ζητούσαν την κατάργηση του Νόμου 1347, ο οποίος προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση όσων ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.

Με εντολή της τότε στρατιωτικής χούντας, αστυνομικοί εισέβαλαν στο Πολυτεχνείο, συνέλαβαν 11 φοιτητές και τους παρέπεμψαν σε δίκη με την κατηγορία της «περιύβρισης αρχής».

Οι 8 σπουδαστές καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές, ενώ περίπου 100 άλλοι υποχρεώθηκαν από τις αρχές να διακόψουν τις σπουδές τους και να πάνε άρον-άρον  φαντάροι.

Ούτε οι απειλές, ούτε και οι ξυλοδαρμοί στάθηκαν ικανές να κάμψουν το φρόνημα της σπουδάζουσας νεολαίας.

Στις 21 του Φεβρουαρίου, φοιτητές κατέλαβαν το κτίριο της Νομικής σχολής επί της οδού Σόλωνος.

Στην ταράτσα του κτιρίου κρέμασαν πλακάτ με συνθήματα όπως, «Κάτω η Χούντα», «Δημοκρατία» και «Ζήτω η Ελευθερία».

Και στη Νομική, η αστυνομία επενέβη για να καταστείλει την εξέγερση.

Φρούδες, όμως, οι ελπίδες του τυραννικού καθεστώτος.

Όσο περισσότερο κατέφευγε στην ωμή βία και την τρομοκρατία, χάνοντας την ψυχραιμία του, τόσο έδειχνε όλο και πιο τρωτό και πιο κοντά στο τέλος.

Γρήγορα η κλεψύδρα άρχισε να αδειάζει, πλέον η σπίθα είχε ανάψει και ήταν αρκετό μόλις ένα τριήμερο.

72 ώρες ελευθερίας

Η Τετάρτη, 14 του Νοέμβρη 1973, επρόκειτο να αποτελέσει την απαρχή. Το πρωί εκείνης της ημέρας οι φοιτητές συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο του Πολυτεχνείου και αποφάσισαν την κήρυξη αποχής από τα μαθήματα.

Αίτημά τους να γίνουν εκλογές για τους φοιτητικούς συλλόγους τον Δεκέμβριο και όχι στα τέλη του 1974, όπως είχε ανακοινώσει το καθεστώς.

Ακολούθησαν συνελεύσεις φοιτητών στην Ιατρική και στη Νομική σχολή Αθήνας. Οι τελευταίοι εξέδωσαν ψήφισμα, με το οποίο ζητούσαν :

*  Εκδημοκρατισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

*  Αύξηση των δαπανών για την Παιδεία στο 20% του προϋπολογισμού και

*  Ανάκληση του Νόμου 1347 για την αναγκαστική στράτευση των φοιτητών.

Μέχρι το βράδυ οι χώροι του Πολυτεχνείου ήταν γεμάτοι και ελήφθη η απόφαση να κλείσουν οι πύλες.

Το πρώτο βήμα ήταν η εκλογή Συντονιστικής Επιτροπής, στην οποία μετείχαν 22 φοιτητές και 2 εργάτες.

Σκοπός, η καλύτερη οργάνωση και ο συντονισμός με τις υπόλοιπες σχολές, καθώς και η λειτουργία ραδιοφωνικού σταθμού για επικοινωνία με την ελληνική κοινωνία.

Σε ρόλο εκφωνητών η Μαρία Δαμανάκη και ο Δημήτρης Παπαχρήστος, οι οποίοι επί τρία μερόνυχτα καλούσαν τους πολίτες σε αντίσταση κατά του τυραννικού καθεστώτος.

Ομάδες φοιτητών έγραφαν συνθήματα σε πλακάτ, σε τοίχους, στα τρόλεϊ, στα λεωφορεία και στα ταξί, για να φθάσουν σε όλους τους Αθηναίους.

Η πρώτη αντίδραση της διορισμένης από τη Χούντα, κυβέρνησης του πρωθυπουργού Σπύρου Μαρκεζίνη, ήταν να στείλει μυστικούς πράκτορες στο πλήθος που συνέρρεε στο Πολυτεχνείο και να τοποθετήσει σκοπευτές στα διπλανά κτίρια.

Το Σάββατο, 16 Νοεμβρίου, ισχυρές δυνάμεις της Αστυνομίας επιτέθηκαν εναντίον του συγκεντρωμένου πλήθους έξω από το Πολυτεχνείο, με γκλομπς, δακρυγόνα και σφαίρες καουτσούκ.

Δεν έφυγαν όλοι από την Πατησίων, αλλά όσοι έμειναν έστησαν οδοφράγματα με αυτοκίνητα και μπάζα οικοδομών, ενώ άναψαν φωτιές για να εξουδετερώσουν τα δακρυγόνα.

Ακούτστε ηχητικό απόσπασμα εκφώνησης από το ραδιοσταθμό του Πολυτεχνείου:  https://www.youtube.com/watch?v=xl3biKzs9kg

Έρχεται το τανκ…

Όταν οι δικτάτορες και τα πολιτικά ανδρείκελά τους διαπίστωσαν την αδυναμία της αστυνομίας να διαλύσει την εξέγερση, αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το στρατό.

Κοντά στο σταθμό Λαρίσης συγκεντρώθηκαν τρεις μοίρες ΛΟΚ και μία μοίρα αλεξιπτωτιστών από τη Θεσσαλονίκη.

Τρία άρματα μάχης κατηφόρισαν από του Γουδή, όπου έδρευαν τότε, προς το Πολυτεχνείο.

Τα δύο τανκς στάθμευσαν στις οδούς Τοσίτσα και Στουρνάρα, αποκλείοντας τις πλαϊνές πύλες του ιδρύματος και το άλλο έλαβε θέση απέναντι από την κεντρική πύλη.

Η Συντονιστική Επιτροπή των φοιτητών ζήτησε διαπραγματεύσεις, αλλά το αίτημά τους απορρίφθηκε.

Στις 3 τα ξημερώματα του Σαββάτου, 17 Νοεμβρίου, το άρμα που βρισκόταν στην Πατησίων έλαβε εντολή να εισβάλλει.

Έπεσε πάνω στην πύλη και την έριξε, παρασέρνοντας στο διάβα του μία κοπέλα που ήταν σκαρφαλωμένη στον περίβολο κρατώντας την ελληνική σημαία.

Οι μοίρες των ΛΟΚ, μαζί με ομάδες -μυστικών και μη- αστυνομικών, εισέβαλαν στο Πολυτεχνείο. Οι φοιτητές πηδώντας από τα κάγκελα προσπάθησαν να διαφύγουν στους γύρω δρόμους.

Τους κυνηγούσαν αστυνομικοί, πεζοναύτες, άνδρες της ΕΣΑ (Ελληνική Στρατιωτική Αστυνομία).

Αρκετοί κρύφτηκαν σε παρακείμενες πολυκατοικίες, πολλοί συνελήφθησαν κα μεταφέρθηκαν στη Γενική Ασφάλεια και στο ΕΑΤ-ΕΣΑ (Ειδικό Ανακριτικό Τμήμα-ΕΣΑ).

Οι νεκροί, επισήμως, ανήλθαν σε 34 άτομα. Ωστόσο, ο τελικός αριθμός πρέπει να ήταν πολύ μεγαλύτερος, διότι πολλοί βαριά τραυματισμένοι, αρνήθηκαν να διακομιστούν σε νοσοκομείο, προκειμένου να μη συλληφθούν.

Η εισβολή του τανκ : https://www.youtube.com/watch?v=MlFnpxn9oTk

Το τέλος της Επταετίας

Ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος κηρύσσει στρατιωτικό νόμο, αλλά στις 25 Νοεμβρίου 1973, ανατρέπεται από πραξικόπημα που οργανώνει ο έως τότε στενότερός του συνεργάτης, ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης.

Ο Ιωαννίδης, διοικητής της Στρατιωτικής Αστυνομίας, ορίζει διάδοχο του Παπαδόπουλου στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας τον αντιστράτηγο Γκιζίκη και πρωθυπουργό της νέας κυβέρνησης τον Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο.

Το καθεστώς σκληραίνει κι άλλο τη στάση του, παραμένοντας εν ζωή έως τον Ιούλιο του 1974.

Στις 23 του ίδιου μήνα, και αφού είχε ήδη προηγηθεί η τουρκική εισβολή στην Κύπρο σε δύο φάσεις «Αττίλας 1» και «Αττίλας 2», η Χούντα των Αθηνών καταρρέει.

Ο Φαίδων Γκιζίκης και ο αντιστράτηγος Ντάβος, διοικητής του Γ’ Σώματος Στρατού, κάλεσαν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Ο Μακεδόνας πολιτικός επιστρέφει από το Παρίσι και επαναφέρει την Ελλάδα στην οδό της δημοκρατίας, που επί 7 χρόνια είχε καταλυθεί στη χώρα που γεννήθηκε.

Δείτε σχετικό βίντεο :  https://www.youtube.com/watch?v=tkdn73-5w_k

Ανδρέας Μορφόπουλος